Alu kxl’Xjx le ki w’ojanv Igala II

Adaji, Ali, Aduku, Igxnx, Xmxgxhi Egbita Edibo, Jvkvli, Oguchv kpai Awuna ama def’abo okolobia ku ma chatvko amajuchvnyx e-i am’Vnvfu ejodudu ku ma w’ojanv Igala.

Ef’ochu ejudodu xdx 1929, Vnvnyi Hiwistin lete ke mi moto Fxdu etitx gba kw’Agenebode. Imeju ma gwi moto-mama ta-n, ama, if’eju gbiti owq i gwi moto w’Akpacha lxna ka mi ch’xja e-i gxmvti a deju tx.

Ochu vkebie nolu mvlu ef’xdx 1929, ma f’xla Xjx e-i uchvnyx ojanv we we (CMML) gbv nyanv ojanv Najeria.

Ef’xdx 1929, ochu vkegw’aka, xkx kpai xya Gxrdxn Hollowe wa efewo Akpacha oji vnv ki wa oji kxla wq, oji unyi xl’Xjx CMML.

Ochu vkvta ef’xdx 1930 xkxya Hollowe ki ch’xdx 26 le kwu ef’xga Iba ki che, da bo’chu vkvlv ki w’Akpacha. Xya wq Bechie Hollowe chanv ech’xga owq obochi e-i gxmvti ki di Jxs di bewq ki dabi t’ewo ma, ila le bxla lv owq idabi ochu vkebie xdx 1930.

Ochu vkvta xdx 1928, Vnvnyi Dibble kpai xmawq mu da kubi ti Amerika.

Adaji ki d’Akpacha ch’Igala ejodudu ki gb’xl’Xjx ef’xdx 1926. Ef’xdx 1929, Ali, Edibo, Igxnx kpai Xmxgohi qx  gbalu owq ma mi Kraist gba kv najadu ma.

 Adaji kpai edibo chi Batichim ochu vkebie nolu 25 ef’xdx 1930 ef’aji Anyigba. Xgba ta ku ma chu cholo-i, ma fujvwq urewa jv; amvnefu katete jv-i.

Akw’xra unyi Grxs d’Amerika akw’ef’ochu vkvjx xdx 1926 t’ochu vkeji ef’xdx 1930.

Vnvnyi Ramchidin le t’u[i UK ochu vkvjx ef’xdx 1930.

Xma Grxs, Paul m’xl’Xjx gba ef’xdx 1927 adiko ki ch’xma xdx mvla (9). Ef’xdx 1934 ochu vkvfa mafu che batichim kpai Xmxgxhi.

Owq ef’xdx 1931, Paul mu d’ajuchvnyx xla Xjx adogbe adogbe la le kpai amewo duu ki ronyu Anyigba xjx Aladi duu, manyu ewo Umomi ki chi mele ogwu (20) w’Anyigba. I kxl’Xjx qwabxga, ila qx ku kx Igala kpai Vnvfu adiko xrxka ki d’unyi gv.

Iche na diko kia le b’atawq nyoko uchvnyx e-i kuma adogwu qwab’xga. Elv jvwq chanv ekwula kpai ukxlx e ku kx ichi Igala qw’a majuchvnyx. I neke kw’unyi nyoko uchvnyx a kw’xjx mvgwa t’vgwvlv ta.

Vnvnyi Dibble kpai Xmawq vnvkvlv, muda ku bi wi Najeria ef’xdx 1933 vnv ki le bx wa la ch’xyawq Flxrvnce kpai xmawq Xtx Jxn. Enenyi Dibble chvnv ki meju ki chi Igala t’amVnvfu duu le adiko lv. I ma ch’xmawq kpai Paul Grxs ku ma gb’ichi nyxnyx-n, vnv duu ef’amvnvfu mv ru-n.

Iko ka, akwxra unyi Dibble a lo t’Ugwxlawo ugbo  O’Neill ku ma ch’arida vwq alu vnvfu teju alu Igala (Ma la fu che tak’xtakada alo etitx ko dufu ef’xdx 1947)

Own abu k’Igxmvti ma mi soja wq ku ma’deju t’xna Akpacha ko, Hiwistin deju t’xna lv pvv ama abu ku kpahiu wq ma bxjx gv-n taki mu qx (chodo) t’Ejoka ef’ochu vkvgwaka ef’xdx 1935

Ibx t’xgba